Ο Κροκεάτης λίθος γεωλογικά χαρακτηρίζεται ως σκουροπράσινος πορφυρίτης, διάστικτος από ανοιχτόχρωμους ορθογώνιους κρυστάλλους. Είναι τα ψηφιά κατά τους αρχαίους «κρόκες», δηλαδή τα μικρά θαλασσινά χαλίκια, που έδωσαν το όνομα Κροκεαί και Κροκεάτης, το νεότερο τοπωνύμιο της περιοχής όπου βρίσκεται το πέτρωμα.
Το σημαντικό είναι ότι κοιτάσματα Κροκεάτη λίθου υπάρχουν μόνο στην περιοχή των Κροκεών, από το σημερινό χωριό μέχρι τη Στεφανιά στη θέση Ψηφί, όπου και τα αρχαία λατομεία. Το ηφαιστειακό πέτρωμα που μοιάζει με ψηφιδωτό ήταν περιζήτητο από τους Μυκηναίους για λουτρά, αγγεία, και σφραγίδες.
Χρησιμοποιήθηκε στα προϊστορικά χρόνια για τη δημιουργία περίτεχνων αγγείων και δακτυλιόλιθων με κομψές παραστάσεις ζώων. Στα ρωμαϊκά χρόνια εξορυσσόταν για οικοδομικό υλικό, χρησιμοποιώντας τον σε πολυτελείς κατασκευές και λουτρά. Κομμάτια του πετρώματος βρίσκονται και στο Βατικανό.
Επιλέχθηκε επίσης για τη διακόσμηση του απλού τάφου των τριακοσίων Σπαρτιατών στις Θερμοπύλες. Στη Ρώμη, ο επισκέπτης μπορεί να διακρίνει Κροκεάτη λίθο σε καλλιτεχνικούς διακοσμητικούς πίνακες στο Αρχαιολογικό Μουσείο Palazzo Massimo, στις βασιλικές του Αγίου Πέτρου και της Παναγίας Maggiore, και σε άλλα αρχαία πολυτελή κτίρια.
Γιάννης Πίκουλας (Καθηγητής Λυκείου Κροκεών), Απόσπασμα Κροκεάτικης Εφημερίδας "Οι Διόσκουροι".
Δείτε ακόμα ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
